مردی که نامش بزرگتر از برندش است!
حتی اگر طرفدار فناوری نباشید، حتی اگر اخبار خودروهای خود ران را پیگیری نکرده باشید، حتی اگر از پروژههای بزرگ فضایی در جهان باخبر نباشد و اگر حتی اکانتی در شبکه اجتماعی X (توئیتر سابق) نداشته باشید، یک بار نام «ایلان ماسک» را شنیده‌اید.
به گزارش روابط عمومی آژانس نیو ویژن، ۲۶ ژوئن (هشتم تیرماه) سالروز تولد ایلان ماسک یکی از مهمترین و اثرگذارترین انسان‌های جهان در تاریخ معاصر است که با اقدامات خود گام‌های بسیار بزرگی را برای توسعه دانش و البته بالا بردن کیفیت زندگی بشر بر جای گذاشته است.
دوران کودکی و زندگی پر از دشواری
ایلان ماسک در سال ۱۹۷۱ میلادی در پرتوریای آفریقای جنوبی از پدری اهل این کشور و مادری کانادایی بدنیا آمد. عمر زندگی مشترک پدر و مادر ایلان طولانی نبود و پیش از اتمام ۱۰ سالگی شاهد جدایی والدینش بود و پس از این جدایی بیشتر زمان خود را با پدرش زندگی کرد.
ایلان در دوران کودکی با سندرم آسپرگر دست و پنجه نرم می‌کرد؛ یک اختلال رشد عصبی که با مشکلات زیادی در ارتباط بین فردی، ارتباط غیرکلامی، ارتباط چشمی مستقیم و اشکال در انجام برخی حرکات فیزیکی به صورت رفتارهای وسواسی و تکراری فرد را درگیر می‌کند.
در ۱۰ سالگی ایلان ماسک اولین رایانه شخصی خود، کمودور وی‌آی‌سی-۲۰ ، را خریداری کرد و پس از آن بود که برنامه‌نویسی علاقه‌مند شد و نقطه عطف اولیه در وی برای ورود به جهان تکنولوژی شکل گرفت.
طولی نکشید که در ۱۳ سالگی با فروش بازی ویدئویی Blastar که خود آن را طراحی کرده بود، مبلغ قابل توجه ۵۰۰ دلار را به‌دست بیاورد و این مبلغ اولین درآمد او در زندگی بود.
دوران جوانی و رویای آمریکایی
ایلان در ۱۸ سالگی به کانادا مهاجرت کرد و تابعیت این کشور را به واسطه مادر کانادایی‌الاصل خود بدست آورد و در دانشگاه کوئینز در کینگستون کانادا تحصیلاتش را دنبال کرد. آرزوی همیشگی ایلان ماسک برای مهاجرت به آمریکا در ۲۱ سالگی تحقق یافت و با دریافت بورس تحصیلی در دانشگاه پنسیلوانیا، رویای آمریکایی ماسک آغاز شد.
او مدرک کارشناسی را در رشته فیزیک کسب کرد، اما پس از آن تصمیم گرفت در مدرسه وارتون دانشگاه پنسیلوانیا مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم اقتصادی دنبال کند.
شروع ماجراجویی
ایلان در سال ۱۹۹۵ برای حضور در دانشگاه استنفورد به کالیفرنیا نقل مکان کرد، اما تنها پس از دو روز تحصیل را رها کرد و به همراه برادرش کیمبال اولین شرکت خود را با نام Zip2 در حوزه راهنمای شهری آنلاین، تأسیس کرد.
او بسیار زودتر از آنچه فکر می‌کرد در این شرکت نرم‌افزاری توانست به درآمد بسیار خوبی دست یابد. حدود چهار سال بعد یعنی در سال ۱۹۹۹، این استارت‌‌آپ توسط کامپک به مبلغ ۳۰۷ میلیون دلار خریداری شد و مبلغ ۲۲ میلیون دلار به ایلان ماسک رسید.
ایلان که حالا میلیونر شده بود، در همان سال اقدام به راه‌اندازی X.COM به عنوان یک سرویس خدمات ملی آنلاین نمود. X.com در سال ۲۰۰۰ با Confinity ادغام شد و PayPal را تشکیل داد.
مسیر موفقیت ایلان ماسک بیش از هر زمانی هموار شده بود و در سال ۲۰۰۲ ، شرکت PayPal با سرمایه یک و نیم میلیارد دلاری eBay را خریداری کرد و ماسک هم با استفاده از ۱۰۰ میلیون دلار از پولی که از فروش PayPal به‌دست آورده بود در همان سال سومین شرکت خود را با نام SpaceX با ایده بلندپروازانه فعالیت‌های فضایی تاسیس کرد.
فعالیت‌های SpaceX چنان با قدرت پیش می‌رفت که در نهایت NASA نیز از ظرفیت‌های این شرکت برای پیش‌برد اهدافش استفاده کرد و همکاری مشترک بین دو مجموعه سالهاست که تداوم دارد.
رویای ایلان ماسک در SpaceX اعزام اولین فضانورد به مریخ است و برنامه‌های گسترده‌ای همراه با هزینه‌های گزافی در این پروژه در حال انجام است.
در سال ۲۰۰۴، او در شرکت تسلا موتورز که یک شرکت تولیدکننده وسایل نقلیه الکتریکی بود سرمایه‌گذاری کرد و در مدت زمان بسیار کوتاهی رئیس هیئت مدیره و طراح محصولات این شرکت شد و در سال ۲۰۰۸ عهده‌دار مدیرعامل تسلا شد.
تسلا مسیر موفقیت را به سرعت طی کرد و به عنوان پرآوازه‌ترین شرکت تولیدکننده خودروهای الکترونیکی خود ران در جهان شناخته شد.20:26
پروژههای آینده‌نگر
علاوه بر دو شرکت بزرگ تسلا و SpaceX ، ایلان ماسک سهام‌دار عمده سولارسیتی (بزرگترین سرویس خدمات انرژی خورشیدی در ایالات متحده آمریکا) است؛ شرکتی که توسط پسرعموهای ایلان ماسک مدیریت و اداره می‌شود.
اما جنجالی‌ترین شرکت زیرمجموعه ایلان ماسک را می‌توان توئیتر که حالا با نام X شناخته می‌شود، دانست. وی از ژانویه سال ۲۰۲۲ میلادی خریداری سهام این شبکه اجتماعی را آغاز کرد و در نهایت تا پایان همان سال، توئیتر را به مبلغ ۴۴ میلیارد دلار خریداری نمود.
در کنار تمامی شرکت‌هایی که ایلان ماسک تاسیس نموده و یا در آنها سرمایه‌گذاری انجام داده، پروژههای بلندپروزانه‌ای نیز در این سالها از سوی او دنبال شده است.
یکی از بزرگترین پروژه‌هایی که ایلان ماسک در آن ورود پیدا کرد OpenAi است که این روزها نام آن بر سر زبان‌ها افتاده است. این شرکت در سال ۲۰۱۵ میلادی توسط ایلان ماسک، سام آلتمن و سایر سرمایه‌گذاران تشکیل شد، اما سه سال بعد وی به دلیل امکان تعارض فعالیت‌های خود در این شرکت با برنامه‌های تسلا برای توسعه هوش مصنوعی از OpenAi خارج شد.
یکی دیگر از شرکت‌های متعلق به ایلان ماسک شرکت Neuralink است که در زمینه فناوری نورون یا فناوری عصبی فعالیت دارد و تراشه‌‌های ارتباطی با قابلیت کاشت در مغز انسان را تولید می‌کند.
یکی دیگر از پروژه مهم ایلان ماسک، استارلینک است.
پروژه‌ای که به نوعی زیرمجموعه SpaceX محسوب می‌شود و در آن قرار است دور تا دور کره زمین با چند هزار ماهواره پوشش داده شود تا در مهمترین بخش دسترسی به اینترنت برای همه آسان شود.
شکستهای ایلان
اما اگر فکر می‌کنید زندگی ایلان ماسک همواره با موفقیت و پیروزی گره خورده است بهتر است نگاهی به شکستهای وی نیز بیندازیم.
این میلیاردر کارآفرین در ابتدا تصمیم داشت در یک کمپانی اینترنتی کار کند و حتی درخواستش را برای شرکت مطرح آن سالها یعنی «نت‌اسکیپ» هم ارسال کرد، اما جوابی نگرفت.
برکناری ماسک از مدیریت zip2 یکی دیگر از شکستهای وی به شمار می‌رود.
انتخاب PayPal به عنوان یکی از بدترین ایده‌های تجاری سال ۱۹۹۹ میلادی از جمله شکستهای ایلان ماسک است.
ماسک با پولی که از فروش PayPal به‌دست آورده بود، به دنبال ارسال محموله‌ای به مریخ بود و امیدوار بود بتواند یک موش را به سیاره سرخ بفرستد تا توجه عمومی را به اکتشاف‌های فضایی جلب کند.
برای اینکار، ماسک به دنبال خرید سه موشک بالستیک قاره‌پیما بود که روس‌ها با وجود افزایش قیمت هرکدام از آنها به ۲۱ میلیون دلار، راکت‌ها را به ماسک نفروختند. ماسک همچنان به سرمایه‌گذاری در فناوری راکت علاقه‌مند بود و یکبار دیگر به روس‌ها نزدیک شد، اما این‌بار هم روس‌ها دست رد به سینه ماسک زدند.
ولین پرتاب SpaceX در سال ۲۰۰۶ شکست خورد. این روند در سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ هم ادامه پیدا کرد و راکت سال ۲۰۰۸ حامل ماهواره ناسا هم بود.
این شکست‌ها و انفجار راکت‌ها منحصر به پیش از سال ۲۰۱۰ نبود، چرا که SpaceX در سال ۲۰۱۳ هنگام فرود منفجر شد. در سال ۲۰۱۵ هم دوباره چندین اتفاقاتی رخ داد و راکت‌های این کمپانی در کنار انفجار هنگام فرود، در زمان پرتاب هم منفجر شدند.
طبق گزارش بلومبرگ، تسلا وSpac3X در سال ۲۰۰۸ در مرز ورشکستگی قرار داشتند. تسلا در تامین بودجه برای ساخت مدل S با مشکل مواجه شد و همچنین درآمدی برای ماسک به همراه نداشت. با این وجود، ماسک تصمیم گرفت تمام سرمایه‌اش را به این کمپانی‌ها اختصاص دهد و به گونه‌ای روی آنها قمار کرد.
مدل X کراس‌اوور برقی و محبوب تسلا است که دیرتر از انتظار ماسک وارد بازار شد. تسلا در نامه‌ای به سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که به علت تقاضای بالا برای مدل ۳، تولید مدل X با تاخیر مواجه می‌شود.
تسلا در کنار تقاضای بالا برای خودروی مدل ۳، در تامین قطعات تسلا مدل X هم با مشکل مواجه شد و نتوانست آنطور که می‌خواهد، این خودروی کراس‌اوور را تولید و در اختیار مشتریان قرار دهد. با این وجود با مرور زمان، تولید و تحویل تسلا مدل X افزایش یافت.
زندگی ایلان ماسک با تمام فراز و نشیب‌ها همواره در راستای توسعه فناوری و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها بوده است و به نظر نمی‌رسد بلندپروازی‌های او انتهایی داشته باشد.